Duurzaamheid

• Circulaire Economie: het verminderen van het gebruik van nieuwe grondstoffen, het stimuleren van het gebruik van duurzame hernieuwbare (biobased) grondstoffen en hergebruik van grondstoffen.
• Biodiversiteit: de grote rijkdom aan soorten dieren, planten en micro-organismes die onze gemeente kent, in ons denken en doen te respecteren en waar nodig of wenselijk beleidsmatig te beschermen, en zo veel mogelijk te stimuleren.
• Klimaatadaptatie: de openbare en private ruimte aanpassen aan de verandering van het klimaat, zoals het hitte- en waterbestendig maken. Het onderwerp klimaatadaptatie wordt beschreven in programma 2.4 Openbare Ruimte.
• Energietransitie: het werken aan energiebesparing en het verduurzamen van het resterende energiegebruik.

Bovenstaande doelstellingen zijn onderdeel van diverse programma’s uit voorliggende programmabegroting 2025.
In de paragraaf duurzaamheid en klimaat komen de doelstellingen, uitvoering en budgetten ter realisatie hiervan bij elkaar.

In 2016 is de aanpak duurzaamheid Aalsmeer vastgesteld. Deze aanpak richt zich op het integreren van duurzaamheid in al het gemeentelijk beleid en handelen. Hierdoor worden keuzes en financiële consequenties op gebied van duurzaamheid per beleidsveld zichtbaar. In 2025 werken toe naar nieuw beleid in de vorm van een Programma Duurzaamheid.

De belangrijkste ontwikkelingen binnen deze thema’s voor 2025 worden hieronder beschreven. Het onderwerp klimaatadaptatie wordt beschreven in programma 2.4 Openbare ruimte.

Klimaatakkoord, beleid en ambities
Het Klimaatakkoord omvat afspraken om de nationale broeikasgasuitstoot in 2030 met 55 tot 60% terug te dringen ten opzichte van 1990. In 2050 moet dit 95% minder CO2-uitstoot zijn ten opzichte van 1990. Om de taken uit het Klimaatakkoord uit te voeren, ontvangen gemeenten sinds 2022 een rijksbijdrage. Invulling van de gemeentelijke taken vanuit het Klimaatakkoord, zoals de Warmtevisie en de Regionale Energiestrategie, werken we verder uit in het Masterplan Energie.

Landelijke ontwikkelingen energiebeleid
Het Rijk heeft twee belangrijke programma's opgesteld om de energietransitie te versnellen. Dit zijn het beleidsprogramma Klimaat en het beleidsprogramma versnelling verduurzaming gebouwde omgeving. De programma’s betrekken we bij verdere lokale beleidsontwikkeling (Masterplan Energie) en de uitvoering. Sinds 2022 ondersteunt het Rijk gemeenten bij de uitvoeringskosten van het Klimaatakkoord. Dit maakt het mogelijk extra formatie aan te trekken voor beleidsontwikkeling en uitvoering in Aalsmeer. Daarnaast biedt het Rijk gemeenten verschillende incidentele uitkeringen voor bijvoorbeeld het tegengaan van energiearmoede of de nationale isolatie aanpak, waar gemeente Aalsmeer ook gebruik van maakt.

Ook wordt de wettelijke context ten aanzien van de energietransitie verbeterd. Dit betreft bijvoorbeeld de Wet collectieve warmte, de Energiewet en de Wet gemeentelijke instrumenten warmtetransitie. Deze laatste wet geeft gemeenten de bevoegdheid om te bepalen wanneer en hoe een wijk van het aardgas af gaat en welk alternatief wordt geboden. Keuzevrijheid en kosteneffectiviteit zijn daarbij belangrijke ingrediënten.

Masterplan Energie
Het Masterplan Energie wordt uiterlijk in het eerste kwartaal van 2025 voor besluitvorming aan de raad aangeboden. Het Masterplan Energie ontwikkelen we in samenwerking met de samenleving en uitvoerende partijen. Het plan geeft de ambities, uitgangspunten, kaders en het handelingsperspectief om de energietransitie uit te voeren. Het plan bevat ook een uitvoerings- en investeringsagenda met de financiële en organisatorische consequenties.

Programma Duurzaamheid
Het Programma Duurzaamheid wordt (naar verwachting) in het tweede kwartaal van 2025 vastgesteld door het college. Het programma is een paraplu van al bestaand beleid op de duurzaamheidsthema’s en geeft de ambities, uitgangspunten en de rol  van de gemeente weer. Ook ontwikkelen we een monitor waarmee we grip krijgen op het duurzaamheidsbeleid. Deze monitor passen we in, in de bestaande P&C-cyclus. Het Masterplan Energie wordt na vaststelling onderdeel van het programma als één van de programmalijnen.

Ondersteuningsaanpak samenleving
De energieprijsontwikkeling en inflatie hebben gevolgen voor de koopkracht van inwoners. Daarom werken we aan energiebesparing en het tegengaan van energiearmoede. Denk aan voorlichting over gemeentelijke regelingen, het inzetten van energiecoaches, een klusteam voor mensen die hulp kunnen gebruiken bij uitvoering van kleine maatregelen of wijkgerichte acties. We trekken hierin op met organisaties uit het sociaal domein en Eigen Haard.
Door de energieprijsontwikkeling komen steeds meer inwoners en bedrijven in actie om energie te besparen en/of op te wekken. Daarom is het ondersteunen en ontzorgen van de samenleving nu belangrijker dan ooit. Dit doen we in samenwerking met onder andere het Regionaal Energieloket. Via het Servicepunt Energieadvies ondersteunen we inwoner initiatieven, VvE's en maatschappelijke organisaties en werken we verder aan het stimuleren van zonne-energie op (grote) daken. 

Ruimtelijk beleid
In het kader van de Omgevingswet werken we aan het borgen van onze duurzame doelstellingen in Omgevingsvisie, -plannen en mogelijke programma’s. Thema’s zoals netverzwaring, ruimte en kaders voor energie-infra zijn daarbij belangrijk.  

Netcapaciteit
De capaciteit van het elektriciteitsnet staat steeds verder onder druk. In samenwerking met netbeheerders, provincie en gemeenten werken we aan een robuuste, adaptieve en betaalbare energie en elektriciteitsinfrastructuur. Omdat het laagspanningsnet in Aalsmeer in verschillende wijken onder druk staat werken we met Liander aan het verzwaren en toekomst bestendig maken van het elektriciteitsnet in die buurten.

Samenwerking
De gemeente Aalsmeer continueert verschillende regionale samenwerkingsverbanden gericht op het verduurzamen van de gebouwde omgeving, zowel op het gebied van beleidsontwikkeling als uitvoering. Denk hierbij aan Energieregio Noord-Holland Zuid, Programma Versnellen Aardwarmte MRA, Greenport Aalsmeer, Metropoolregio Amsterdam (MRA) en Servicepunt Duurzame Energie. Ook blijft de gemeente in MRA verband samenwerken in het kader van een circulaire economie.

Circulaire economie
Het Rijk heeft een nationaal programma circulaire economie (CE) opgesteld. Daarin is aandacht voor het faciliteren en stimuleren van duurzame, circulaire ketens. Het Rijk en Europa willen dat vanaf 2030 alle overheidsaanbestedingen circulair zijn. Gemeente Aalsmeer streeft naar de realisatie van een circulaire economie in 2040. Waar mogelijk stimuleert en faciliteert de gemeente initiatieven op dit gebied. Ook wordt de bijdrage van CE aan biodiversiteit, milieu en leveringszekerheid van grondstoffen aangegeven in het NPCE.

Maatschappelijk Vastgoed
Vanuit de voorbeeldfunctie van de gemeente is een verduurzamingsplan gemaakt voor gebouwen die in eigendom zijn van gemeente Aalsmeer. In 2022 is de Nota Vastgoed door de gemeenteraad vastgesteld met daarin de bestaande verplichtingen welke de gemeente heeft conform de ‘Informatieplicht Energiebesparing’ en ‘Energie labels’. Daar waar tegen aanvaardbare kosten duurzaamheidsmaatregelen in lijn met het ambitieniveau vanuit de Nota Vastgoed 2022 uitgevoerd kunnen worden, worden die ook opgepakt. Daarbij wordt zoveel als mogelijk geprobeerd deze werkzaamheden op natuurlijke momenten in te plannen. Maatschappelijk vastgoed dat niet bij de gemeente in eigendom is, wordt ondersteund met advies via Servicepunt Energieadvies Aalsmeer voor collectieven en organisaties.

Dit thema maakt onderdeel uit van meerdere taakvelden (o.a. openbare ruimte, afval en riool, milieubeleid en bedrijfsvoering).