Inleiding
Treasury is het vakgebied dat zich bezighoudt met de financiering en liquiditeit van een organisatie en de daaruit voortvloeiende financiële risico’s.
In deze paragraaf staat de gemeentelijke financieringsfunctie centraal en de beheersing van bijbehorende risico’s.
Wettelijk kader
De treasuryfunctie kent de volgende kaders:
- Wet financiering decentrale overheden (Fido);
- Financiële verordening 2023 gemeente Aalsmeer; en
- Treasurystatuut 2023 gemeente Aalsmeer.
Schatkistbankieren
Gemeenten hebben de plicht eventuele tegoeden aan te houden in de Nederlandse schatkist. Dit heeft een positief effect op de omvang van de staatsschuld, maar beperkt ook de gemeentelijke vrijheid om zelf een optimaal rendement na te streven op haar eigen liquiditeiten.
Wet Houdbare Overheidsfinanciën (Wet HOF)
Het totale financieringstekort van de Nederlandse overheid (Economische en Monetaire Unie (EMU-saldo)) mag niet meer bedragen dan 3%. Daar tellen ook gemeenten in mee. Lidstaten moeten deze afspraken omzetten in nationale wetgeving. Hiervoor is in Nederland de Wet houdbare overheidsfinanciën (HOF) in 2013 vastgesteld.
EMU-saldo
Het EMU-saldo is in 1992 door de Economische en Monetaire Unie ingevoerd om vergelijkingen tussen de verschillende eurolanden mogelijk te maken. Het EMU-saldo (ook wel begrotingssaldo genoemd) is de optelsom van alle inkomsten en uitgaven van de rijksoverheid en de decentrale overheden.
Volgens de regels van de EMU, zoals vastgelegd in het Verdrag van Maastricht, mag het vorderingentekort (het EMU-saldo) van een land niet hoger zijn dan 3% van het bruto binnenlands product. Hiermee wil men de economische sterkte van de eurolanden behouden. Het EMU-saldo wordt dus vooral op landelijk niveau gebruikt.
In het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten zijn de gemeenten verplicht in hun begroting ramingen van het EMU-saldo te verstrekken. Het EMU-saldo is voor de individuele gemeente echter geen sturingsvariabele. Dat komt omdat bij het EMU-saldo wordt gekeken naar het saldo van de begroting volgens het kasstelsel, naar welke geldstromen er in een jaar binnen komen en welke er uitgaan. De gemeente werkt echter met een baten-lasten stelsel, waarbij gestuurd wordt op een structureel sluitende (meerjaren)begroting. Door het verschil in gehanteerde stelsel kan het voorkomen dat bij een sluitende begroting, een gemeente toch een negatief EMU-saldo heeft.
In de volgende tabel is het geraamde EMU saldo 2025 opgenomen. Het EMU saldo komt voor 2025 uit op -/- € 10,4 miljoen. Dit betekent dat in EMU termen de uitgaven € 10,4 miljoen hoger zijn dan de inkomsten.
Bedrag x € 1.000 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 |
---|---|---|---|---|
Exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves (zie BBV, artikel 17c) | 4.053 | 821 | -2.139 | -4.566 |
Mutatie (im)materiële vaste activa | 11.300 | 22.100 | 27.400 | -4.400 |
Mutatie voorzieningen | 521 | 84 | -35 | 439 |
Mutatie voorraden (incl. bouwgronden in exploitatie) | 3.706 | -6.115 | 1.334 | 1.120 |
Berekend EMU-saldo | -10.432 | -15.080 | -30.908 | -847 |