Werk en inkomen

• Mee doen aan de samenleving versterken door de arbeidsdeelname te vergroten: inwoners die (aangepast) kunnen werken zijn (binnen korte tijd weer) aan het werk;
• Inwoners met (voor hen onbeheersbare) schulden hebben voldoende perspectief er uit te komen;
• Bevorderen van de maatschappelijke participatie met minimaregelingen;
• Meedoen aan de samenleving bevorderen door verbeteren inburgering.  

Minimabeleid en Aalsmeerpas
In 2024 werken we eraan om sporten, bewegen, kunst en cultuur beter bereikbaar maken voor alle inwoners van Aalsmeer. De Aalsmeerpas is in 2024 onder de loep genomen om te bepalen of dit instrument de beste oplossing is om minimaregelingen beter bereikbaar te maken voor inwoners. In 2025 werken we maatregelen verder uit en hebben we meer aandacht voor de bekendheid van minimaregelingen in Aalsmeer. Ook monitoren we of het bereik en gebruik van het minimabeleid is verbeterd. 

Werk & Inkomen   
In 2024 is het Uitvoeringsplan voor Werk & Inkomen opgesteld waarin de hoofdlijnen en uitgangspunten zijn geschetst rondom het gemeentelijke beleid op het gebied van werkgelegenheid en inkomen. De problemen en uitdagingen van onze huidige landelijke en regionale arbeidsmarkt vragen om een intensievere samenwerking binnen onze arbeidsmarktregio. Deze regionale samenwerking verloopt langs vier thema’s. Dit zijn de krappe arbeidsmarkt, de mismatch tussen vraag en aanbod van arbeidskrachten, de inclusieve arbeidsmarkt met de blijvende zoektocht naar onbenut arbeidspotentieel (jongeren of inwoners met een arbeidsbeperking) en als laatste het Leven Lang Ontwikkelen.    

Naast de focus op werk is het uiteraard van groot belang dat gemeenten een vangnet blijven bieden voor inwoners die (tijdelijk) ondersteuning nodig hebben vanwege schulden, werkloosheid of anderszins. Een belangrijk uitgangspunt is dat inwoners wanneer zij aan het werk gaan er ook financieel op vooruit gaan. De dienstverlening voeren we uit conform de uitgangspunten van de menselijke maat.   

Onder de titel ‘Participatiewet in balans’ wordt door het Rijk gewerkt aan een hervorming van de Participatiewet waarbij menselijke maat, uitgaan van vertrouwen, maatwerk en vereenvoudiging centraal staan. 

In de wet Structuur Uitvoeringsorganisatie werk en inkomen (SUWI) wordt bepaald dat in alle 35 arbeidsmarktregio’s een werkcentrum wordt gerealiseerd. Het doel is dat werkzoekenden, werkenden en werkgevers weten waar ze terecht kunnen voor werk, de juiste scholing of geschikt personeel. De werkwijze van het huidige Werkplein AA zal daarmee worden voortgezet en verder worden doorontwikkeld.   

Het vorige kabinet heeft het wetsvoorstel “van School naar Duurzaam werk” voorbereid. De beoogde inwerkingtreding is augustus 2025. Het beoogd effect van het wetsvoorstel is om jeugdwerkloosheid structureel aan te pakken door jongeren met de laagste kans op werk de ondersteuning te bieden die zij nodig hebben en niet uit beeld te laten verdwijnen, ook als ze niet direct werk vinden of hun baan verliezen. De wet verplicht scholen, doorstroompunten (voorheen RMC) en de afdeling Werk & Inkomen van gemeenten samen een regionaal programma op te stellen en uit te voeren.  

Schuldhulpverlening
Gemeenten zijn wettelijk verplicht om schuldhulpverlening aan inwoners te geven. Onder inwoners zijn ook begrepen ondernemers en ZZP-ers. In de beleidsnota schuldhulpverlening 2025 t/m 2028 zal de gemeenteraad het beleid voor de komende jaren vastleggen.

Vroegsignalering
Sinds 2021 zijn verhuurders, zorgverzekeringen en energieleveranciers wettelijk verplicht om inwoners bij de gemeente aan te melden als er betalingsachterstanden zijn die kunnen duiden op problematische schulden. Gemeenten moeten deze inwoners een gesprek aanbieden, zodat er sneller hulp ingezet kan worden. Deze vroegsignalering is een wezenlijk onderdeel van onze dienstverlening aan inwoners. Het aantal signalen van betalingsachterstanden door schuldeisers is sinds 2021 snel gegroeid tot ruim 1.000 per jaar in Aalsmeer. Het gaat vaak al om hoge bedragen die inwoners niet hebben betaald, bijvoorbeeld omdat ze een hoge huur hebben, of omdat zij langer dan een half jaar hun zorgverzekering niet betaalden.  Inwoners met een bescheiden inkomen kunnen dit moeilijk inlopen, waardoor het risico groot is dat ook andere rekeningen niet meer worden betaald.
De trend is dat het aantal meldingen structureel hoog blijft, omdat steeds meer schuldeisers zich aansluiten. Het opvolgen van zo’n groot aantal meldingen is niet meer haalbaar binnen de reguliere formatie. Aalsmeer heeft in de meicirculaire 2024 middelen ontvangen voor de vroegsignalering. Wij vullen deze middelen van het Rijk aan met € 22.000 structureel in de begroting zodat we effectief persoonlijk contact met de inwoner kunnen leggen om ergere problemen voorkomen.  In de 2e bestuursrapportage 2024 en de 1e bestuursrapportage 2025/ Kadernota 2026 verwerken we dit.
Inzet van minder formatie heeft als consequentie dat inwoners in een later stadium alsnog een langer en intensiever schuldhulpverleningstraject nodig hebben. Inwoners hebben dan bij veel meer schuldeisers schulden opgebouwd (landelijk gemiddelde 13 schuldeisers). De schulden en de incassokosten zijn ook veel hoger geworden omdat inwoners lang hun rekeningen niet hebben betaald (landelijk gemiddelde schuld is € 38.000). Het is dan veel moeilijker om medewerking van schuldeisers te krijgen bij een schuldenregeling. En inwoners moeten langer met een laag leefgeld zien rond te komen.
Ook op de impact op andere leefgebieden kan hoog zijn, zoals woningontruiming, slechtere toegang tot zorg en minder ontwikkelkansen voor kinderen in de betrokken gezinnen. Dit kan leiden tot een stijgend beroep op de overige hulpverlening van de gemeente.

Aan dit thema zijn gekoppeld de taakvelden:
6.3 Inkomensregelingen  
6.4 WSW en beschut werk; en 
6.5 Arbeidsparticipatie.